Üretim geçmişine sahip ancak teknik çizimleri ya da dijital verileri olmayan eski parçaların dijitalleştirilmesi firmalar için büyük bir sorun haline gelebilir. Yedek parça ihtiyacı doğduğunda veya aynı parçanın yeniden üretilmesi gerektiğinde arşiv eksikliği işleri aksatır. Neyse ki modern tersine mühendislik çözümleri sayesinde bu parçalar dijital ortama taşınabilir.
Bu yazıda, teknik çizimi bulunmayan eski bir parçanın adım adım nasıl dijitalleştirileceğini anlatıyoruz. Sürecin her aşamasında kullanılan teknolojilere ve dikkat edilmesi gereken noktalara da değiniyoruz.
1. Parçayı Tanımak: Malzeme ve Fonksiyon İncelemesi
Dijitalleştirme sürecine başlamadan önce parçanın ne işe yaradığını, hangi sistemin içinde çalıştığını ve hangi malzemeden üretildiğini anlamak gerekir.
- Parçanın işlevi tespit edilir
- Malzeme cinsi belirlenir (metal, plastik, kompozit vb.)
- Parçanın yüzey işleme ya da montaj gereksinimleri analiz edilir
Bu bilgiler, ilerleyen aşamalarda doğru modelleme ve üretim tekniklerinin seçilmesine yardımcı olur.
2. 3D Tarama ile Fiziksel Veriyi Toplamak
Parçayı dijital ortama aktarmanın ilk adımı, detaylı bir şekilde taramaktır. 3D tarayıcılar, parçanın dış yüzeyini yüksek hassasiyetle tarar ve bir nokta bulutu (point cloud) ya da mesh (ağ yüzeyi) verisi oluşturur.
Hangi teknolojiler kullanılır?
- Lazer tarayıcılar: Yüksek doğruluk sunar
- Yapılandırılmış ışık tarayıcılar: Hızlı ve detaylı tarama sağlar
- Fotogrametri: Çok sayıda fotoğrafla 3D model oluşturur (daha düşük hassasiyetli)
Tarama sırasında parçanın yüzeyi temiz ve sabit olmalıdır. Gerekirse referans noktaları veya mat yüzey spreyleri kullanılarak tarama kalitesi artırılır.
3. Tarama Verisini İşlemek: Gürültü Temizliği ve Optimize Etme
Tarama sonucunda elde edilen veri genellikle ham ve düzensizdir. Bu verinin işlenmesi gerekir:
- Gürültü (noise) verileri temizlenir
- Eksik bölgeler doldurulur
- Gereksiz detaylar filtrelenir
- Yüzey düzgünlüğü artırılır
Bu işlemler sayesinde daha düzgün bir yüzey yapısı elde edilir ve bir sonraki aşamada CAD modellemesi kolaylaşır.
4. CAD Ortamında Parametrik Modelleme
Temizlenmiş 3D tarama verisi, CAD yazılımına aktarılır ve burada parçanın mühendislik açısından anlamlı bir modellemesi yapılır. Nokta bulutuna ya da mesh verisine referans alınarak parametrik model oluşturulur.
CAD modelleme sırasında:
- Yüzeyler yeniden çizilir
- Ölçüler belirlenir
- Delik, yuva, girinti gibi detaylar tanımlanır
- Model teknik üretim standartlarına uygun hale getirilir
Bu aşamada SolidWorks, Siemens NX, Autodesk Inventor gibi yazılımlar sıkça kullanılır.
5. Teknik Çizim ve Belgelerin Hazırlanması
CAD model tamamlandıktan sonra, teknik resimler oluşturularak parça üretime hazır hale getirilir. Bu belgeler:
- Ölçülendirilmiş 2D çizimleri
- Parça tolerans bilgileri
- Malzeme ve yüzey işlemleri
- Montaj konumlandırmaları
içerecek şekilde hazırlanır. Üretim birimi ya da dış tedarikçi, bu çizimlere göre parçayı yeniden üretebilir.
6. Üretim İçin CAM Entegrasyonu
CAD modeli, CAM yazılımına aktarılarak üretim süreci başlatılır. CAM sistemleri, modele göre CNC takım yollarını oluşturur.
- Delik delme, frezeleme, tornalama gibi işlemler tanımlanır
- Takım yolu simülasyonları yapılır
- Gerekli malzeme ve makine seçimleri yapılır
Bu sayede eski bir parça, hiçbir teknik çizimi olmadan yeniden üretilebilir hale gelir.
7. Kalite Kontrol: Orijinalle Uyumluluk
Üretilen parça, orijinal parça ile kıyaslanır. Bu kıyaslama, CMM cihazları ya da yeniden tarama yapılarak dijital olarak da yapılabilir.
- Boyutsal karşılaştırma yapılır
- Fonksiyonel testler uygulanır
- Gerekirse CAD model üzerinde düzeltmeler yapılır
Bu sayede üretim kalitesi güvence altına alınır ve parça sorunsuz şekilde kullanılabilir.
Eski Parçaların Dijitalleştirilmesi Neden Önemlidir?
- Teknik dokümansız üretimlerin önüne geçilir
- Yedek parça ihtiyacı kolayca karşılanır
- Eski sistemlerin sürekliliği sağlanır
- Üretim ve tasarım süreçleri dijitalleşir
- Verimlilik artar, arıza kaynaklı duruşlar azalır
Tersine mühendislik ile dijitalleştirilen parçalar, gelecekte yapılacak revizyonlar için de bir dijital arşiv oluşturur. Böylece hem zaman hem maliyet avantajı sağlanır.
Zebra Proje ile Dijitalleştirme Sürecinizi Hızlandırın
Zebra Proje olarak, teknik çizimi veya dijital verisi olmayan parçaları tarıyor, CAD ortamında yeniden oluşturuyor ve üretime hazır hale getiriyoruz. Tersine mühendislik alanında uzman mühendis kadromuz ve son teknoloji yazılımlarımızla projelerinizi dijital dünyaya taşıyoruz.
Eğer sizin de arşivlenmemiş parçalarınız varsa ve onları dijitalleştirmek istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz.
